Projekt systemowy Indywidualizacja procesu kształcenia uczniów klas 1-3 szkół podstawowych „Słoneczna edukacja - nauka przez zabawę”
realizowany przez SOSW Sokółka w Powiecie Sokólskim w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
W ramach programu „Za życiem”dzieci z niepełnosprawnością lub dzieci zagrożone niepełnosprawnością, które posiadają opinię o wczesnym wspomaganiu rozwoju dziecka i/lub zaświadczenie lekarskie bezpłatnie uczestniczą w indywidualnych zajęciach prowadzonych przez specjalistów dobranych odpowiednio do rodzaju dysfunkcji dziecka.
Zajęcia są realizacją zajęć wczesnego wspomagania rozwoju w ramach rządowego programu „Za Życiem” finansowanego z budżetu państwa w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym im. Janusza Korczaka w Sokółce, który pełni funkcję wiodącego Ośrodka Koordynacyjno-Rehabilitacyjno-Opiekuńczego Powiatu Sokólskiego.
Od września do grudnia 2019 r roku kontynuowaliśmy zajęcia specjalistyczne w ramach rządowego programu „Za Życiem”. Rekrutacja na zajęcia odbyła się na podstawie opinii o wczesnym wspomaganiu i/lub zaświadczeń lekarskich. Zrealizowano 359 godzin zajęć, w których brało udział 23 dzieci.
W ramach zajęć oferowane były dzieciom następujące formy pomocy:
Zajęcia rewalidacyjne dla dzieci ze spektrum zaburzeń autystycznych
Zajęcia z surdopedagogiem
Zajęcia z oligofrenopedagogiem
Rehabilitacja ruchowa
Zajęcia z logopedii
Zajęcia integracji sensorycznej
Zajęcia z psychologiem
Zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno – społeczne
Zajęcia rewalidacyjne dla dzieci ze spektrum zaburzeń autystycznych
W zajęciach indywidualnych uczestniczyło pięcioro dzieci. Zorganizowano 19 godzin zajęć rewalidacyjnych dla dzieci ze spektrum zaburzeń autystycznych. Głównym celem zajęć było wspomaganie ogólnego rozwoju dziecka, rozwijanie kompetencji komunikacyjnych i społecznych, rozwój funkcji poznawczych, kształtowanie kontaktów społecznych i nauka zachowań społecznie akceptowanych. Podczas pracy rewalidacyjnej wykorzystywane były metody pracy dla dziecka ze spektrum autyzmu dostosowane do potrzeb i możliwości każdego uczestnika. Stosowano metody werbalne: rozumienie mowy, wypowiedź słowną, sygnalizującą i graficzną, metody pozawerbalne: taneczno-muzyczne, dźwiękowe, wzrokowo-słuchowo-dotykowe, a także metody pedagogiczne i terapeutyczne. Na zajęciach wykorzystano pomoce dydaktyczne i terapeutyczne zakupione przez Ośrodek.
Ważną częścią realizacji projektu była współpraca z rodzicami dziecka, polegająca na:nawiązaniu kontaktu z rodzicami, omówienie wyników pracy i postępów dziecka, udzielenie instruktażu i porad w zakresie pracy z dzieckiem, a także mobilizowanie rodziców do systematycznej pracy w domu. Zajęcia ze względu na wiek uczestników prowadzone były w formie zabawy, w której dzieci chętnie uczestniczyły.
Prowadząca zajęcia: Grażyna Tymoszuk
Zajęcia z surdopedagogiem
W ramach projektu „ Za życiem” zajęcia z surdopedagogiem prowadzone były indywidualnie dla jednego dziecka, zorganizowano 8 godzin w terminie od września do grudnia 2019 roku.
Surdopedagog to specjalista zajmujący się uczeniem, terapią i wspomaganiem rozwoju dzieci słabosłyszących i niesłyszących. W swojej pracy surdopedagog stosuje formy i metody dostosowane do umiejętności oraz możliwości dzieci w zależności od stopnia niepełnosprawności. Program pracy zakłada poszanowanie indywidualnych możliwości dziecka i granic jego rozwoju. Treści zajęć są tak opracowane, aby specjalista mógł dostosować je do umiejętności uczestnika. Główny celem pracy z dzieckiem słabosłyszącym było rozwijanie percepcji słuchowej, stymulowanie ogólnego rozwoju, ćwiczenia pamięci i koncentracji uwagi słuchowej, rozwijanie umiejętności komunikacyjnych.
Zajęcia prowadzone były ze względu na wiek, głównie w formie zabawy, która jest naturalną formą aktywności dzieci w wieku przedszkolnym. Z wykorzystaniem pomocy dydaktycznych i terapeutycznych dostępnych na terenie Ośrodka zajęcia były doskonałą zabawą i niezwykłym przeżyciem. Terapeuta stosował zasadę indywidualizacji- czyli stworzenie poczucia bezpieczeństwa, otoczenie dziecka szczególną opieką. Dobór odpowiednich środków i metod oddziaływań rewalidacyjnych. Zasadę poglądowości czyli umożliwienie dziecku wszechstronnego, polisensorycznego poznawania otaczającej rzeczywistości. Zasadę kompensacji zaburzeń czyli łączenie ćwiczeń funkcji zaburzonych z ćwiczeniami funkcji nie zaburzonych w celu wytworzenia właściwych mechanizmów kompensacyjnych oraz zasadę stopniowania trudności.
Prowadząca zajęcia: Grażyna Tymoszuk
Zajęcia z oligofrenopedagogiem
Zajęcia z oligofrenopedagogiem w ramach zadania „Za życiem” prowadziły panie: Marta Kulmaczewska i Magdalenia Słyż. Zajęcia odbywały się indywidualnie, w których uczestniczyło 10 dzieci. Zorganizowano 46 godzin zajęć. Nadrzędnym celem zajęć z oligofrenopedagogiem było stworzenie możliwości wszechstronnego rozwoju psychofizycznego dzieciom z trudnościami, deficytami rozwojowymi. Natomiast celami szczegółowymi było: kształtowanie pozytywnej samooceny i odporności emocjonalnej na niepowodzenia, kształcenie systematyczności i wytrwałości w wykonywaniu zadań i ćwiczeń, rozwijanie sprawności manualnej i grafomotorycznej, rozwijanie koordynacji wzrokowo – ruchowej, usprawnianie percepcji słuchowej, rozwijanie elementarnych pojęć matematycznych, usprawnianie procesów pamięci i myślenia, rozwijanie zdolności koncentracji uwagi, bogacenie wiedzy ogólnej, słownictwa i rozbudowywanie wypowiedzi, podnoszenia umiejętności manipulacyjnych i konstrukcyjnych, rozwijania orientacji w schemacie własnego ciała i przestrzeni a także usprawniania wszystkich zmysłów: smaku, węchu, dotyku, słuchu, wzroku. Każde zajęcia dostosowane były do możliwości psychofizycznych dziecka i prowadzone w formie zabawowej. Mali uczestnicy zadania aktywnie i chętnie uczestniczyli w zajęciach. Nawiązali pozytywne relacje z prowadzącymi.
Podczas realizacji zajęć wykorzystywane były elementy różnych metod min. aktywizujących, samodzielnych doświadczeń, integracji sensorycznej. pedagogiki zabawy, Weroniki Sherborne, Dobrego Startu Marty Bogdanowicz, metody Marii Montessori czy Snoezelen czyli Sali Doświadczania Świata.
W trakcie prowadzonych zajęć prowadzące wykorzystywały różnorodne materiały i pomoce dydaktyczne: karty pracy, gry dydaktyczne, układanki, puzzle, rozsypanki literowe i obrazkowe, wykreślanki, labirynty, historyjki obrazkowe oraz klocki o różnych zaczepach i strukturach, zabawki edukacyjne oraz materiały plastyczne typu farby, pisaki, kredki ołówkowe i woskowe, klej, plastelinę, kolorowe i białe kartki, bibułę, samodzielnie wykonywaną przez dzieci ciastolinę, masę solną czy sztuczny śnieg. Zabawy z masami dawały dzieciom wiele pozytywnych doznań dotykowych, jak i wzrokowych.
Dzięki zajęciom 10 dzieci usprawniło: koordynację wzrokowo-ruchową, sprawność manualną i grafomotoryczną, orientację w schemacie ciała i przestrzeni, koncentrację uwagi, zdolności manipulacyjne i konstrukcyjne, percepcję słuchową, umiejętność logicznego myślenia i spostrzegania, elementarne umiejętności matematyczne, wydłużyło zdolność koncentracji uwagi i wzbogaciło wiedzę ogólną o otaczającym świecie.
Prowadzące zajęcia: Marta Kulmaczewska, Magdalena Słyż
Zajęcia z psychologiem
Zgodnie z wyznaczonymi celami zajęć, w ramach pracy z psychologiem dzieci uczestniczące w projekcie zwiększały swój potencjał umiejętności emocjonalno-społecznych oraz korygowanie nieprawidłowych nawyków i zastąpienie ich nawykami adekwatnymi do sytuacji. Dzieci zwiększały potencjał myślenia przyczynowo - skutkowego, które jest warunkiem planowania czynności, rozumienia istoty przeżywanych emocji i sytuacji społecznych. Poszerzały wiedzę o zachowaniach społecznych. tak dzieci jaki i dorosłych. Szereg ćwiczeń w jakich dzieci brały udział dotyczył zabaw z emocjami gdzie dziecko różnicowało, rozpoznawało emocje i ich znaczenie w szerszym kontekście poprzez nadawanie narracji sytuacjom społecznym. Indywidualna praca z dzieckiem umożliwiła też dziecku stopniowe włączanie kontroli sposobów odreagowania napięć i kryzysów emocjonalnych, co przyczyniało się do zwiększenia samooceny i zadowolenia z wykonywanych zadań. W trakcie zajęć z psychologiem uczestnicy trenowali też poprawę koncentrację uwagi i wydłużania czasu na jednej wykonywanej czynności.
Prowadząca zajęcia: Oliwia Burdyńska – Bilmin
Rehabiliatacja ruchowa:
W tej edycji zajęć w ramach programu „Za Życiem” w zajęciach rehabilitacji wzięło udział 11 chłopców. Prowadzona rehabilitacja oparta była o oddziaływania na sferę ruchowa, stymulowała układ mięśniowy, kostno-szkieletowy do aktywnej pracy. Prowadzone ćwiczenia specjalistyczne, gry i zabawy ruchowe, dostosowane do możliwości i potrzeb uczestnika, wpływały na rozwijanie się układu ruchu, minimalizowały trudności rozwojowe i korygowały zaburzenia motoryczne i odbiorcze. U najmłodszego uczestnika głównym celem była poprawa sprawności pionizacji oraz kształcenie sprawności jej przyjmowania oraz w kolejnym etapie- nauka chodzenia.
U pozostałych chłopców celem nadrzędnym była stymulacja rozwoju ruchowego, rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej, wzmocnienie układu mięśniowego, rozwijanie orientacji przestrzennej, korygowanie wady postawy, rozwijanie samoobsługi, wyrabianie zdolności utrzymywania równowagi oraz rozwijanie sprawności motoryki małej i dużej. Ważną rolę w procesie usprawniania odegrały atrakcyjne przybory sportowe: piłki, skakanki, deskorolki, materiały nietypowe np. folia bąbelkowa. Aktywna, atrakcyjna i wesoła zabawa pomagała uczestnikom rozwijać się ruchowo oraz wspomagać rozwój ich kreatywności i koordynacji.
Prowadzone ćwiczenia bierne i czynne, koordynacyjne, równoważne, ogólnorozwojowe, relaksacyjne czynne z oporem, czynne wolne, samoobsługowe przyczyniły się do korekcji wad postawy, do wzmocnienia mięśni odpowiedzialnych za postawę, do wzmocnienia mięśni brzucha, stóp oraz nóg oraz pozostałych grup mięśniowych.
Prowadzące zajęcia: Magdalena Słyż, Zuzanna Szarkowska-Czeczko
Zajęcia integracji sensorycznej
Zajęcia integracji sensorycznej miały na celu poprawę organizacji wrażeń zmysłowych, by mogły być użyte do celowego działania. Podczas zajęć dostarczano kontrolowanej ilości wrażeń zmysłowych: przedsionkowych, proprioceptywnych, dotykowych, słuchowych, wzrokowych oraz węchowych, by dziecko spontanicznie podejmowało działania poprawiające organizację tych bodźców. Stosowano ćwiczenia stymulujące dla mózgu, dostosowane do poziomu rozwojowego dziecka, a jednocześnie będące „wyzwaniem” dla każdego uczestnika terapii. Przekładało się to na zmianę zachowania u dzieci w sferze motorycznej, dotyczącej kontroli ruchu, koordynacji ruchowej i równowagi. Wzrosła świadomość orientacji środkowolinijnej, a przez to odczuwanie własnego ciała. Wydłużył się czas koncentracji uwagi na zadaniu oraz poczucie sukcesu po wykonaniu polecenia. Nastąpił przyrost umiejętności językowych przekładający się na lepsze rozumienie mowy i poprawę kontaktów społecznych.
Dzięki zajęciom u 17 dzieci nastąpiła poprawa w zakresie funkcjonowania bazowych układów sensorycznych oraz wzrokowego i słuchowego. Poprawie uległa kontrola ruchu, koordynacja ruchowa i równowaga. Wzrosła świadomość własnego ciała. Wydłużył się czas koncentracji uwagi na zadaniu oraz poczucie sukcesu po wykonaniu polecenia. Nastąpił przyrost umiejętności językowych przekładający się na lepsze rozumienie mowy.
Prowadzące zajęcia: Bożena Rećko, Elżbieta Januszko-Szymaniuk
Zajęcia logopedyczne
Zajęcia logopedyczne w ramach projektu „Za życiem” prowadziły panie: Elżbieta Szomko i Marta Kawrygo-Leonowicz. Zajęcia specjalistyczne odbywały się indywidualnie. Zajęcia były przygotowywane i dobierane pod kątem każdego dziecka. Aby zachęcić dziecko do jak najpełniejszego uczestnictwa – były prowadzone w formie zabawy. Podczas realizacji zajęć wykorzystywane były elementy następujących metod:
– metoda Weroniki Sherborne,
– metoda Dobrego Startu,
– metoda Bronisława Rocławskiego,
– metoda Marii Montessori,
– metoda kinezjologii edukacyjnej,
- elementy Metody Krakowskiej.
Nieodzowne w terapii logopedycznej są ćwiczenia oddechowe oraz ćwiczenia buzi i języka – dla nich zawsze był czas na zajęciach, ponieważ są gwarancją sukcesu w dalszym postępowaniu logopedycznym. Przykładowe ćwiczenia to dmuchanie na piórka, urządzanie wyścigów papierowych kuleczek czy układanie papierowych puzzli były świetną zabawą a jednocześnie pozwalały dziecku swobodnie gospodarować oddechem. Śmieszne minki przed lustrem to „klasyka logopedii” ale ćwiczenia odpowiednio dobrane i przeprowadzone z pomysłem nie pozwalały dziecku nudzić się na zajęciach..
Celem zajęć było:
- zachęcanie do nawiązywania kontaktu werbalnego i pozawerbalnego,
– usprawnienia motoryki i koordynacji narządów artykulacyjnych
– utrwalenia poprawnego wzorca artykulacyjnego
– usprawnienia funkcji mających wpływ na rozwój mowy (pamięci, koncentracji, percepcji słuchowej, wzrokowej, ruchowej, myślenia)
– rozwinięcia zasobu słownictwa biernego jak i czynnego,
- umiejętności budowania wypowiedzi poprawnych pod względem gramatycznym.
Prowadzące zajęcia: Elżbieta Szomko i Marta Kawrygo-Leonowicz
Zajęcia rozwijające kompetencje społeczno - emocjonalne
Zajęcia rozwijające kompetencje społeczno - emocjonalne to zajęcia, podczas których dzieci uczą się zasad zachowania się, współpracy z innymi, radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych. Rozwijają konstruktywne radzenie sobie z trudnymi emocjami dzieci, takimi jak: złość, smutek, tęsknota. Zajęcia dają dzieciom możliwość odreagowania tych emocji i przemienienia ich w pozytywne doświadczenie.
Pozwalają na rozwijanie kompetencji społecznych oraz emocjonalnych, odczuwanie przynależności do rodziny, narodu, respektowanie praw i obowiązków, rozpoznawanie i nazywanie podstawowych emocji, szanowanie emocji własnych i innych, a także rozróżnianie przyjemnych i nieprzyjemnych uczuć i emocji.
Zajęcia zapewniają też każdemu uczestnikowi osiągnięcie poczucia akceptacji oraz sukcesu na miarę jego możliwości. Wpływa to pozytywnie na dziecko, jego emocje stymulując proces podnoszenia własnej wartości, zwiększa możliwości poznawcze przez połączenie działania z przyjemną emocją, dzięki której działanie zostaje lepiej zapamiętane. Przez poczucie sukcesu podnosi się motywacja do dalszego działania, dziecko staje się bardziej aktywne, a zarazem bardziej otwarte na wszechstronny rozwój.
Różnorodne zabawy i ćwiczenia świetnie pomagają w opanowaniu emocji u dzieci nieśmiałych i dzieci nadruchliwych. Dzieci uczęszczające na zajęcia szybko uczą się właściwych zachowań społecznych i przenoszą je na praktyczny grunt.
Prowadząca zajęcia: Katarzyna Zalewska
Dzieciom z problemami rozwojowymi zapewniamy fachową opiekę, a ich rodzicom — informację i pomoc w rozwiązywaniu problemów rozwojowych dzieci. Dlatego naprawdę zachęcam do skorzystania z naszej oferty. Już dziś służymy naszą radą, by jak najlepiej dopasować rodzaj zajęć do potrzeb państwa dziecka!
Rodziców zainteresowanych udzieleniem dodatkowego, bezpłatnego wsparcia dla ich dzieci w Ośrodku Koordynacyjno-Rehabilitacyjno-Opiekuńczym prosimy o kontakt bezpośredni lub telefoniczny:
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Janusza Korczaka
ul. Osiedle Zielone 1A
16-100 Sokółka
tel./fax: (85) 711 26 78
Opracował zespół realizujący zajęcia
w ramach programu „Za życiem”