Projekt systemowy Indywidualizacja procesu kształcenia uczniów klas 1-3 szkół podstawowych „Słoneczna edukacja - nauka przez zabawę”
realizowany przez SOSW Sokółka w Powiecie Sokólskim w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Od 1 grudnia 2019 roku do 20 czerwca 2020 w SOSW w Sokółce była realizowana innowacja pedagogiczna pod tytułem „Na tropie zagadek – Escape Room w edukacji szkolnej”.
W ramach innowacji zaplanowano 3 moduły, zrealizowano 4. Były to zajęcia pod nazwą: „Poszukiwanie Mikołajowych Prezentów”, „Pamięć Żołnierzom Wyklętym” „Wakacyjna wędrówka z mapą” oraz „Wakacyjne wyzwania”. Z racji na zagrożenie zakażenia Covid-19 od 17 marca 2020 realizowane było nauczanie w formie zdalnej. W związku z tym w ramach innowacji 2 moduły zostały przeprowadzone w formie wirtualnej z wykorzystaniem platformy Genial.ly oraz jej różnych szablonów. Innowacja została opracowana z myślą o 30 osobowej grupie uczniów SOSW z niepełnosprawnością intelektualną o różnym stopniu, jednakże w jej realizacji wzięło udział więcej osób. Wszyscy chętni mogli spróbować swoich sił w naszych wirtualnych pokojach zagadek, ponieważ były one udostępnione na profilu FB placówki.
Tematyka escape roomów była związana z realizacją jednostek tematycznych czyli spotkanie z Mikołajem w grudniu, w marcu z Żołnierzami Wyklętymi. Planowane były zajęcia o tematyce Świąt Wielkanocnych, ale ze względu na niepewny termin powrotu do pracy w trybie stacjonarnym, zorganizowałyśmy dwa moduły związane z latem. Jeden z nich, „Wakacyjne wyzwania” był przedstawiony do realizacji w „wirtualności”, natomiast drugi- „Wakacyjne wędrówki z mapą” zakładał spacer chętnych uczniów po swojej najbliższej okolicy wg wskazówek, gdzie po wykonaniu zadań czekały na nich nagrody – instrukcje, filmiki, zdjęcia związane z zasadami bezpieczeństwa na wakacjach udostępnione poprzez platformę Genial.ly.
Wszystkie spotkania metodą escape room przebiegały w myśl zasady: rozwiąż zagadkę a dostaniesz wskazówkę do rozwiązania kolejnej. Zgodnie z powyższym w toku realizacji innowacji zaproponowałyśmy uczniom rozwiązywanie: zagadek logicznych, trimino, szyfrów, rebusów, krzyżówek, labiryntów, wykreślanek, kodowanie wg instrukcji, szyfrowanie i rozszyfrowywanie kodów QR, wyszukiwanie informacji według wzoru na podstawie wytycznych, wyzwania z wykorzystaniem TiK (np. koło fortuny, Wordwall, LearningApps i inne), a także pozostawiłyśmy uczniom czas i miejsce na dowolną interpretację zagadek lub zadań, które sprzyjały prezentowaniu ich punktu widzenia i podejmowaniu własnej decyzji.
Innowacja „Na tropie zagadek-Escape Room w edukacji szkolnej” zakładała szereg celów: rozwijanie postawy kreatywnej, wzrost motywacji do zdobywania wiedzy, zaangażowanie uczniów, podniesienie wiedzy ucznia o samym sobie, udoskonalenie sprawności wykorzystania zdobytych już wiadomości i umiejętności, rozwinięcie sprawności logicznego myślenia oraz doświadczenie sukcesu podczas zmagań z wyzwaniami. Ważnym punktem była również integracja społeczności szkolnej oraz doskonalenie umiejętności pracy w grupie. Stacjonarne spotkania w pokojach zagadek pozwoliły na bieżąco weryfikować stopień realizacji poszczególnych celów. Ewaluacja przeprowadzona po każdym modele dowodzi, że założone cele zostały zrealizowane. Pandemia Covid -19 i związana z nią konieczność przejścia do nauczania w trybie zdalnym uniemożliwiły nam obserwację procesów nabywania umiejętności społecznych w trakcie realizacji modułów wirtualnych, jednakże dały jednocześnie możliwość poznania nowej kreatywnej platformy jaką jest Genial.ly oraz podniesienia kompetencji cyfrowych uczniów w zakresie obsługi komputera i tej platformy. Innowacja zakładała również kontakt z językiem rosyjskim w sytuacjach codziennych. Zaprezentowanie uczniom z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim poleceń, pytań, zagadek w tym języku przyczyniło się do rozwinięcia ich umiejętności językowych. Ponadto mechanizmy innowacji zostały wykorzystane w naszej codziennej pracy na nauczanych przez nas przedmiotach. Roześmiane twarze uczniów na relacjach ze spotkań escape room, ich zaaranżowanie, częste odwoływanie się wspomnieniami do zdjęć, wyrazy uznania, ich refleksje dotyczące przeżycia ciekawych i nowych przygód oraz zdobycie doświadczeń sprawiają ogromną radość i motywują nas do podejmowania trudu wyszukiwania im formy przekazu wiedzy, która zaciekawia, zaskakuje, wzbudza pozytywne emocje. Wiedząc, że ciekawość ta przeradza się w chęć poznawania czegoś nowego co rozwija w nich pęd po wiedzę zdecydowałyśmy o kontynuowaniu realizacji innowacji w kolejnym roku szkolnym. Na podjęcie tej decyzji miały również chęć kontaktu bezpośredniego z uczniami, obserwacji ich toku myślenia i wzbogacania wiadomości i umiejętności oraz ewaluacji naszej pracy na żywo, dlatego też zależy nam na zajęciach w formie stacjonarnej. Jeśli konieczne będzie utrzymanie nauczania w formie zdalnej, deklarujemy zawieszenie realizacji innowacji na ten czas.
Na koniec odrobina ważnej dla nas prywaty: Przygotowując nasze Escape roomy korzystałyśmy z wiedzy zdobytej na szkoleniach z zakresu TiK u Pani Moniki Kapuśniak i Pana Bartosza Chysia. Polecamy je szczerze każdemu nauczycielowi. Znając tych państwo prywatnie, kierujemy do nich ostatnie zdanie. Moniko, Bartku byliście dla nas WIELKIMI INSPIRATORAMI, wraz z uczestnikami naszych pokojów zagadek bardzo Wam dziękujemy!
Urszula Drewniak, Zuzanna Szarkowska-Czeczko
FILM „Poszukiwanie Mikołajowych Prezentów”